Z psychoanalizy wywodzi się też współczesna psychoterapia, której jednak nie należy mylić z samą psychoanalizą, gdyż psychoterapia to zbiór podejść terapeutycznych, z których tylko część pochodzi z psychoanalizy. W klasycznej psychoanalizie pacjent przyjmuje pozycję leżącą, analityk zaś siedzi na fotelu umieszczonym za głową pacjenta.
Pozycja taka ułatwia pacjentowi stan regresji, którą wywołuje analityk w postaci nerwicy przeniesieniowej.
W trakcie terapii pacjent mówi.Temat mówienia jest zupełnie dowolny.
Terapia psychodynamiczna ? metoda terapii zaburzeń psychicznych, oparta na założeniach teorii psychoanalizy.Zgodnie z nią podstawą objawów chorobowych są nieświadome popędy, którym cenzura (w rozumieniu funkcji aparatu psychicznego) nie pozwala na wkroczenie do świadomości i realizację.
W efekcie tego stanu rzeczy muszą one szukać innej drogi ujścia.
Żadna jednostka nie jest samowystarczalna ? zachowanie jest determinowane przez właściwości stosunku jednostki i otoczenia (badanie funkcjonowania na granicy kontaktu).